![]()
Κώδικες των ενοριών και εφημεριών της Επισκοπής Θήρας Αρχιμ. Δανιήλ Δεναξά : Η Ιερά Μητρόπολις Θήρας, εκδ. Θηραϊκή., 1933
Αν μεταφερθούμε στο χρόνο πίσω, στα τέλη του 19ου και στο πρώτο μισό 20ουαιώνα, μέρος της αναζήτησής μας δεν θα μπορούσε να είναι η εκκλησιαστική ιστορία του τόπου για άλλη μια φορά. Μία από τις πιο σημαντικές μορφές της είναι ο αρχιμανδρίτης Δανιήλ Δεναξάς. Στο παραπάνω βιβλίο του, καταγράφονται εκτός των άλλων και λεπτομέρειες που προέρχονται από τους κώδικές των ενοριών της Επισκοπής Θήρας. Από αυτές, θα σταθούμε σε δύο χρονολογίες, 1871 και 1932
Το 1871, στην Μητρόπολη Θήρας υπάγονταν 77 ενορίες, από τις οποίες 53 στη Σαντορίνη και στη Θηρασιά ενώ το 1932 21 ενορίες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ερμηνείας είναι ότι για π.χ. η Οία έχει 8 ενορίες ενώ παρά την μεγάλη πτώση των ενοριών στις αρχές του 20ουαιώνα, εξαιτίας της διαφορετικής κοινωνικής και οικονομικής περιόδους του νησιού, η Οία και στον δεύτερο πίνακα έχει 3 ενεργές ενορίες.
Ένα άλλο αξιοσημείωτο στον δεύτερο πίνακα είναι η παρουσία συγκεκριμένων εκκλησιαστικών μορφών του 20ουαιώνα, όπως οι ιερείες Αρχιμανδρίτης Δανιήλ Δεναξάς, Μακάριος Σιγάλας και Παναγιώτης Βαρβαρήγος.
| | Κώδικας ενοριών 1871 | | | Χωριά | Ενορίες | Εφημέριος | Aρ.Οικ. | | Φηρά | Υπαπαντή του Σωτήρος | Νεόφυτος Μπελώνιας | 75 | | | Άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος | Γεράσιμος Μαυράκης | 45 | | | Άγιος Νικόλαος Γυαλός | Ελευθέριος Αλεφραγκής | 30 | | Φηροστεφάνι | Άγιος Γεράσιμος | Νεόφυτος Αλαφούζος | 75 | | Κοντοχώρι | Άγιος Ευστάθιος | Νικόλαος Γαβαλάς | 90 | | Κοντοχώρι | Άγιος Ελευθέριος | Γαβριήλ Νομικός | 80 | | | Παναγιά του Λαγκαδιού | Ιωάννης Ζώρζος | 80 | | Ημεροβίγλι | Παναγιά η Μαλτέζα | Γεώργιος Μαυρομμάτης | 90 | | | Άγιος Γεώργιος | Μακάριος Χάλαρης | 50 | | | Ανάσταση | Κύριλλος Καραμολέγκος | 0 | | | Τίμιος Σταυρός | Αβέρκιος Βασσάλος | 80 | | Βουρβούλος | Κοίμηση της Θεοτόκου | Γεώργιος Ρούσσος | 70 | | Καρτεράδος | Άγιος Νικόλαος | Ανδρέας Σιγάλας | 75 | | | Ανάληψη | Μάρκος Ζάννος | 70 | | | Θεοτόκος Γλυκογαλούσα | Αζαρίας Καραμολέγκος | 65 | | | Τίμιος Πρόδρομος | Ιάκωβος Βάιλας | 70 | | Πύργος | Καστέλι Εισοδίων | Σωφρόνιος Ζάννος | 85 | | | Ξύπορτο Αγίας Θεοδοσίας | Ιωάννης Καραμολέγκος | 75 | | | Ξύπορτο Άγιος Νικόλαος | Αμβρόσιος Γαβαλλάς | 45 | | | Ξύπορτο Μεταμορφώσεως | Γεώργιος Καραμολέγκος | 0 | | Έξω Γωνιά | Άγιος Χαράλαμπος | Σπυρίδων Σαλίβερος | 85 | | | Άγιος Ιωάννης Χρυσόστομος | Ιωάννης Ζώρζος | 35 | | Μέσα Γωνιά | Αγία Τριάς | Μιχαήλ Μενδρινός | 50 | | | Μεταμόρφωση | Μακάριος Μενδρινός | 50 | | | Ταξιάρχης | Νικόλαος Μινδρινός | 43 | | Βόθων | Αγία Τριάς | Γεώργιος Ρώσσος | 57 | | | Γενέσιον της Παναγιάς | Νικόλαος Μονεμβασιώτης | 70 | | | Αγία Άννα | Ιωάννης Βλάχος | 58 | | Μεσσαριά | Άγιος Δημήτριος | Μακάριος Νομικός | 140 | | | Αγία Ειρήνη | Αντώνης Βαιλας | 120 | | | Παναγιά Ελεούσα | | 0 | | Οία | Παναγιά Ακαθίστου | Αντώνιος Σαρρης | 80 | | | Αγία Τριάς | Ιερόθεος Χαδεμένος | 47 | | | Αγία Αικατερίνη | Μιχαήλ Βάλβης | 57 | | | Άγιος Νικόλαος | Γεώργιος Δακορώνιας | 81 | | | Μετόχι Εισόδια | Ζαχαρίας Νομικός | 61 | | | Άγιος Σπυρίδων | Ιγνάτιος Γαβρίλης | 88 | | | Άνάσταση | Διονύσιος Ζαράνης | 81 | | | Παναγιά Μαρμαρινή | Γεώργιος Βαρβαρήγος | 59 | | Φοινικιά | Αγία Ματρώνα | Θεόδωρος ΜωραΪτης | 69 | | Θηρασιά | Άγιος Δημήτριος | Λουκάς Παράβαλος | 75 | | | Ανάληψη | Χρήστος Βλαβιανός | 65 | | Εμπορείο | Καστέλι Ευαγγελισμός | Κύριλλος Βάλβης | 84 | | | Άγιος Χαράλαμπος | Ιγνάτιος Σιγάλας | 70 | | | Άγιος Σπυρίδων | Εμμανουήλ Δρόσος | 60 | | | Μεταμόρφωση | Ιωάννης Βασσάλος | 90 | | | Αγία Τριάς | Γεώργιος Νομικός | 40 | | Μεγαλοχώρι | Παναγία Εισοδίων | Μάρκος Δεναξάς | 103 | | | Άγιος Αντώνιος | Νικόλαος Ρενιέρης | 40 | | | Ευαγγελισμός | Κοσμάς Βλάχος | 39 | | | Άγιοι Ανάργυροι | Αθανάσιος Ακύλας | 120 | | Ακρωτήρι | Αγία Θεοδωσία | Πέτρος Βελώνιας | 96 | | | Άγιος Νικόλαος | Νικόλαος Καβαλάρης | 78 | |
| | | 3541 | | Πίναξ των ενοριών της Ιεράς Μητρόπολης Θήρας - Οκτώβριο 1932 | | Δήμος | Χωριό | οικογένειες | εφημέριος | | | Θήρας | Φηρά | 90 | Δανιήλ Δεναξάς | | | | Κοντοχώρι | 180 | Ευστάθιος Αμπαζόγλου | | | Φηροστεφάνι | 50 | Ιάκωβος Ευδαίμων | | | | Ημεροβίγλι | 97 | Αντώνιος Μαθάς | | | | Βουρβούλος | 100 | Ματθαίος Ρούσσος | | | | Καρτεράδος | 163 | Πέτρος Πρέκας | | | | | | | | | Καλλίστης | Πύργος - Εισόδια | 73 | Γεώργιος Δεναξάς | | | | Πύργος - Μεταμόρφωση | 151 | Γεώργιος Ι. Δεναξάς, ιερομόναχος | | | Μεσσαριά | 196 | Παρθένιος Ακύλας | | | | Βόθωνας | 86 | Ιωάννης Ξαγοράρης | | | Έξω Γωνιά | 98 | Μακάριος Σιγάλας | | | | Επισκοπή Γωνιάς | 154 | Ιωάννης Μενδρινός | | | | | | | | | Εμπορείου | Εμπορείου Ευαγγελισμός | 146 | Μάρκος Βασσάλος | | | | εμπορείου - Μεταμόρφωση | 131 | Μάρκος Δεναξάς | | | | Μεγαλοχωρίου - Εισόδια | 159 | Παναγιώτης Βαρβαρρήγος | | | Μεγαλοχωρίου Άγιοι Ανάργυροι | - | Μιχάλης Συρίγος | | | | Ακρωτηρίου | 77 | Γεώργιος Φύτρος | | | | | | | | | Οία; | Πλατσανή | 105 | Ζαχαρίας Σαρρής | | | | Σταυρός | 66 | Νίκος Δακορώνιας | | | | Άγιος Γεώργιος | 80 | Ελευθέριος Καραβίας | | Θηρασιά | Μανωλά | 66 | Εμμ. Βαρβαρήγος | | | | Ποταμός | 87 | Δ.Μπαλόπητος | | | | | | | | | | | | | | |
|
| | | | | |
| | | | | |
| | | | |
| | | | |
| | | | | |
| | | | |
| | | | | |
| | | | | |
| | | | |
| | | | |
| | | | |
| | | | |
| | | | |
| | | | |
| | | | | |
| | | | |
| | | | | |
| | | | |
| | | | | |
| | | | | |
| | | | | |
| | | | | |
| | | | |
| | | | |
| | | | | |
| | | | | |
| | | | | |
| | | | | |
| | | | | |
Κώδικες των ενοριών και εφημεριών της Επισκοπής Θήρας