Ένας από τους σκοπούς της δράσης του ήταν και η ανέγερση Ηρώου. Συγκεκριμένα : « Το Συμβούλιο εξέλεξε μεγάη επιτροπή προς συλλογής εράνου προς ανέγερσιν Ηρώου υπέρ των πεσόντων αδελφών μας Μεσαριτών κατά τους πολέμους του 1912- 1922, ο έρανος δε είχε τοιαύτη επιτυχίαν ώστε συνεκέντρωσε το ποσό των δραχμών πεντήκοντα χιλιάδων, αμέσως προέβη εις την παραγγελία ωραίου Ηρώου εις τον εν Τήνω γλύπτηνν Καπαριάν όπερ επερατώθη περί τα τέλη του μηνός Μαίου του έτους 1928 και ετοποθετήθη όπισθεν του ιερού ναού του Αγίου Δημητρίου εν Μεσαριά, παραχωρηθείσης δωρεάν και μιας μικράς πεζούλας παρά της κυρίας Φλώρας Νομικού, το γένος Δημ. Βενιέρη όπερ σήμερον είναι ένα στόλισμα του χωριού μας πρωτοφανες δια τη νήσον Θήρα. Τα αποκαλυπτήρια εγένοντο την 24ηΙουνίου του αυτού έτους 1928 μνήμην του Αγίου Ιωάννου και ημέρα της εορτής του συνδέσμου παριστάμενου ολόκληρου του Δημοτικού Συμβουλίου.
Η Μεσαριά δια πρώτη φορά προσέλαβε πανηγυρικήν όψη. [...] Μετά τον Αγιασμό εμίλησε ο Πρόεδρος κ. Πέτρος Δεναξάς, όστις είπε τα εξής: « Κύριε Πρόεδρε της Κοινότητας, Κύριοι Σύμβουλοι
Ο Σύλλογός μας εθεώρησε καθήκον όπως εις τα τέκνα της Κοινότητός μας που εκπλήρωσαν τον φόρο της ζωής των δια την πατρίδα μας κατά το έτος 1912 – 1922 τους ανεγείρει Αναμνηστικήν Στήλην « τιμής ένεκεν». Κατόπιν ωμίλησε δι ολίγων ο Πρόεδρος της Κοινότητας Θωμάς Μαρκεζίνης, ευχαριστήσας τον Σύνδεσμον δια τα ευγενή αισθήματά του και διά την κοινωφελή δράσιν του όστις όχι μόνο ετίμησε τους αδελφούς ημών αλλά έδωκε το παράδειγμα και εις όλα τα άλλα χωριά της νήσου όπως ανεγείρουν και εκεί Ηρώα.
Ποιοί οι πεσόντες Μεσαρίται;
1) Μάριος Χρήστου, ταγματάρχης,
2) Αντώνιος Μαρμαράς, λοχίας
3) Κωνσταντίνος Βενιέρης, λοχίας
4) Αντώνιος Λιγνός, δεκανεύς,
5) Νικόλαος Τούντας, στρατιώτης,
6) Προκόπιος Μπούκουρης, στρατιώτης
7) Αντώνιος Μ. Δανέζης, στρατιώτης,
8) Δημήτριος Λιγνός, στρατιώτης,
9) Βασίλειςο Ξαγοράρης, στρατιώτης
10) Μηνάς Νομικός, στρατιώτης,
11) Αντώνιος Μώτος, στρατιώτης
12) Εμμανουήλ Συρίγος, στρατιώτης
13) Ιωάννης Καφούρος, στρατιώτης,
14) Δημήτριος Φουστέρης, στρατιώτης,
15) Αντώνιος Βάιλας, στρατιώτης
16) Βάλσαμος Παράβαλος, στρατιώτης
17) Ιωάννης Ζώρζος, στρατιώτης
18) Πέτρος Βαίλας, στρατιώτης,
19) Νικήτας Φουστέρης, στρατιώτης,
20) Κωνσταντίνος Ξαγοράρης, στρατιώτης,
21) Αρτέμης Λιγνός, στρατιώτης
22) Πέτρος Δανέζης στρατιώτης,
23) Αντώνιος Καφούρος, στρατιώτης
24) Ελευθέριος Πρέκας, στρατιώτης.
Παθόντες εκ κακουχιών και θανόντες εν πολέμω :
1) Π. Μαρμαράς, ανθυπολοχαγός,
2) Ευάγγελος Φουστέρης, δεκανευς,
3) Ευάγγελος Δανέζης, στρατιώτης,
4) Ιωάννης Βαζαίος, στρατιώτης
5) Κωνσταντίνος Φουστέρης στρατιώτης,
6) Φραγ. Ξαγοράρης, στρατιώτης
7) Ιάκωβος Πελεκάνος, στρατιώτης.
[.....]
Πηγή: Μιχαήλ Ζώρζου: Ημερολόγιο Θήρας- Αμοργού, Πειραιάς, Εκδ. Θηραϊκής, 1933, σς. 235 κ.εξ.
Υ.γ. καλλιστορώντας: Πολλές φορές η ιστορική και μόνο αναπαραγωγή της πηγής δεν χρειάζεται επιπλέον ερμηνείας. Η ανάρτηση αυτή γίνεται και σε συνδυαμσό με την προηγούμενη για τα Ηρώα ανάρτηση για τα Φηρά, τον Πύργο και το Μεγαλοχώρι (http://kallistorwntas.blogspot.gr/2015/06/blog-post_12.html) και φυσικά θα εμπλουτιστεί και με τα υπόλοιπα της Σαντορίνης. Αλλά ακόμα και ένας απλός έρανος για την ανέγερση ενός ηρώου μιας κοινότητας αναδεικνύει την εντελώς διαφορετική και αναγκαία ανάδειξη της άγνωστης τοπικής ιστορίας του νησιού. Ευχαριστώ Θερμά τον κ. Νίκο Καμπουράκη για τη συμβολή του στην ανάρτηση αυτή.