ΜΙΑ ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΙΚΗ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗΣ ΑΠΟ ΤΟ ΝΗΣΙ ΠΟΥ ΓΝΩΡΙΣΕ ΤΗΝ ΜΑΝΙΑ ΤΟΥ ΕΓΚΕΛΑΔΟΥΕΜΜΟΝΟΣ ΙΔΕΑ ΦΥΓΗΣ ΚΑΤΕΧΕΙ ΤΟΥΣ ΣΑΝΤΟΡΙΝΙΟΥΣ
Μέσα σε ένα σαρανταοκτάωρο, εσημειώθησαν τόσα περιστατικά, που άλλαξε η όψη ολοκλήρου πολιτείας, που ανθούσε και αποτελούσε καμάρι της εποχής των Κυκλάδων και μετεστράφησαν τώρα αι διαθέσεις χιλιάδων κατοίκων των φιλησύχων και πράων Σαντορινιών, που κατέχοντο τώρα από φόβο που φθάνει σε μερικές περιπτώσεις την παράκρουση.
Η Σαντορίνη κατεριπώθη. Τα σπίτια όσα δεν κατέρρευσαν είναι άχρηστα και επικίνδυνα. Το μόνο που έμεινε όρθιο […] είναι το ξενοδοχείο «Ατλαντίς» που ο εφοπλιστής και βουλευτής Σαντορίνης Νομικός παρεχώρησε εις το Εθνικό Ίδρυμα. Ένα ακόμη κέντρο έμεινε ανέπαφο, μέσα στην πρωτεύουσα της νήσου, το καφεζαχαροπλαστείο αδερφών Κώστα και Χρύσανθου Αργυρού, δύο φιλότιμων και αλτρουιστών αδερφών οι οποίοι ενώπιον της συμφοράς που έπληξε το νησί επέδειξαν τα αισθήματά των προς τους συμπατριώτες των.: «Ελάτε όσοι χωράτε» διεκήρυξαν.
Και έθεσαν στη διάθεση της αστέγου προσφυγιάς όχι μόνο το κάθε είδος τροφίμων, ή μέσον δια κτήριον που κατεκλείσθη αλλά και την παρασκευή φαγητού.
Νύχτα φθάσαμε τη Δευτέρα το βράδυ στην Οία, ένα άλλοτε ωραίο χωριουδάκι που δέσποζε της νοτιανατολικής άκρας του νησιού. Ψηλά, έως 300 μέτρα, φάνταζαν θέοκλειστα τα λευκά σπίτια. Μα πουθενά δεν φαινόταν ούτε ακουγόταν ψυχή.
Το αντιτορπιλικόν «Αιγαίον», απεβίβασε ένα νοσηλευτικό συνεργείο και ένα πομπό ασυρμάτου του ΟΤΕ προς εγκατάσταση. Οι υφυπουργοί κ.κ. Ράλλης και Ψαρέας επεβιβάσθησαν βενζινάκατου και πλησιάσαν στην ξηρά, όπου μόνον ένας γέρων, πελιδνός από φόβο, ευρίσκετο εκεί μη δυνάμενος να παρασχει ασφαλεις πληροφορίας. Αντιθέτως, νεαρός σημαιοφόρος, επικεφαλής αγήματος, του Β. Π « Δόξα» συνόδευσε τους κυρίους Υπουργούς, μέχρι του Αιγαίου και μας επληροφόρησε ότι όλοι οι κάτοικοι πανικόβλητοι έχουν εγκαταλείψει τας οικίας των και ετράπησαν εις στους αγρούς. Το θέαμα των οικιών, χωρίς καμία κίνηση και ζωή ήτο ανατριχιαστικόν.
Δεν διακρίναμε πουθενά, κατολισθήσεις και η πρώτη εντύπωση είναι ότι δεν πρόκειται περί καταστροφής μεγάλης εκτάσεως. Τούτο όμως , απεδείχθη ως πλάνη. Όταν τη νύχτα αποβιβάσθημεν εις Περισσά και με φορτηγόν αυτοκίνητο μετεφέρθημεν εις την πρωτεύουσα της νήσου τα Φηρά. Τα ερείπια των γκρεμισμένων περιοχών έχουν κατακλείσει τα στενά μονοπάτια της πόλεως. Η διάβασις των είναι αδύνατος. Δια τον αυτόν λόγον το «Αιγαίο» δεν έπλευσε εις το σημείο όπου συνήθως γίνεται η αποβίβασις και επιβίβασης επιβατών δια τα πλοία. Η ελικοειδής ανηφορική οδός, η άγουσα από το άκρο της αποβάθρας μέχρι της πόλεως των Φηρών, είναι γεμάτη από πέτρες και χώματα. Ειδικά συνεργεία ναυτών εργάζονται δια την εκκαθάριση, ενώ παραλλήλως γίνονται και έρευνα δια την εξακρίβωση τυχόν αλλοιώσεως και μορφολογίας του βυθού της θαλάσσης. Εις περίπτωση κατά την οποία δε συνέβη μεταβολή, θα επαναληφθεί., η προσέγγιση πλοίων εις το παλαιό σημείο αντί της Περισσάς, ευρισκομένης εις το νοτιοδυτικό μέρος της νήσου.
Τα σπίτια της χώρας, όπως ονομάζεται η Φηρά, είναι παντελώς κατεστραμμένα, μολονότι τα περισσότερα εξακολουθούν να παραμένουν όρθια. Αι ρωγμαί είνε γενικαί και η θέσις που ταύτα είναι χτισμένα, προδικάζουν ασφαλή κατακρύμνιση. Δια αυτών των λόγων οι κάτοικοι, εγκαταλείψαντες όπως όπως τα σπίτια των, ευρίσκονται ημίγυμνοι ή με τις πιτζάμες των, και δεν τολμούν να πλησιάσουν δια να εφοδιαστούν με είδη ρουχισμού. Ως ανεφέρθη, ήδη, ο αριθμός των νεκρών έφτασε τους 53, ενώ οι τραυματίαι είναι ελάχιστοι, μεταφερθέντες εις Σύρο. Πολλοί ιατροί από τους αφιχθέντες Αθηνών, ανεχώρησαν εχθές, εντεύθεν.
Εν τω μεταξύ πολλοί των κατοίκων εξακολουθούν να φοβούνται και εκδήλωση τάσεως φυγής και εγκαταλείψεων των υπαρχόντων εις το έλεος της τύχης.
Εναντία της τάσεως ταύτης, λαμβάνονται μέτρα απαγορευμένης απολύτως της αναχωρήσεως εντοπίων.
Η χωροφυλακή χορηγεί αδείας αναχωρήσεως, εις τους παραθεριστάς, τους ξένους τουρίστας, και τους έγχοντας ανάγκη νοσοκομειακής περιθαλψεως εφ όσον αύτη δεν είναι δυνατή εις την νήσο. Εις Περισσά, όπου προσεγγίζουν τα ατμόπλοια της γραμμής, καταφθάνουν συνεχώς εντόπιοι προσπαθούντες να επιβιβαστούν, αλλά αι τοπικαί αρχαί τους εμποδίζουν εξ αυτής της αφορμής, δημιουργούνται σκηναί και χθες δύο φοράς οι καθηγητές κύριοι Αλεβιζάτος και Μουτσόπουλος, εκινδύνευσαν να ευρεθούν εις τη θάλασσαν, κατά την προσπάθεια των να αναρριχηθούν επί της βενζινακάτου του δηζελοπλοίου «Κανάρης».
Και ένα χαριτωμένο συμβάν αποτελεί όαση μέραν εις την όλην καταθληπτική ατμόσφαιρα. Μεταξύ των ξένων τουριστών, που ευρίσκονται εις την νήσο, ήσαν και οι Σουδέζαι δεσπινίδες Χριστίνα Λοβερχιελμ και Μαριανε Ασπλουτ αι οποίαι διέμενον εις το καταρρεύσαν ξενοδοχείο «Βουλκάν». Εκεί εγκατέλειψαν τας αποσκευές των, τα χρήματά των, τα εισιτήρια επιστροφής των, μετα των σεισμών καταφυγούσαι εις το ξενοδοχείο «Ατλαντίς» χθες το πρωί , αξιωματικός του Β.Ν. τα συνόδευσε και τας βοήθησε να εύρουν τας αποσκευάς τους. Ακολούθως αι δύο ξέναι μετέβησαν εις Περισσά, δια να αναχωρήσουν. Αντιληφθήσαι ότι με τον κόσμο θα καθυστέρει η επιβίβασής των επί του «Κανάρη», δεν έχασαν καιρό. Απεμακρύνθησαν περί τα 100 μέτρα και προ των εκπλήκτων σεισμοπαθών, εξεδόθησαν και έπεσαν εις τη θάλασσα να κολυμβήσουν. Αργότερα όταν τας ερώτησαν απήντησαν: « μας προκαλούσε τόσο πολύ το μπλε χρώμα και η νηνεμία της θαλάσσης ώστε δεν κρατηθήκαμε κάναμε το μπάνιο μας έστω και αν πρόκειται να χάσουμε το πλοίο».
Και δια να ξαναγυρίσουμε στις καταστροφές των σπιτιών, θα σημειώσουμε πως οι Σαντορινιοί, επίστεψαν έως τώρα πως ο τρόπος ανοικοδόμήσεως του νησίου ήταν εδεδειγμένος αντισεισμικός κυρίως λόγω της χρησιμοποίησεως υλικού της θηραΪκης γης. Το γεγονός ότι από μακράν σειράν δεκαετηρίδων, τα σπίτια της νήσου δεν είχαν υποστεί την καταστρεπτική επίδραση των σεισμών, ενίσχυε την άποψη αυτή. Δυστυχώς τα γεγονότα τους διέψευσαν , μέχρι τούδε είχαν σεισμούς αλλά μικροτέρας εντάσεως. Σήμερον, με ισχυροτέραν σεισμική δόνηση, τα σπίτια των δεν άντεξαν και μέσα σε δύο ημερες, έχουν αλλάξει τόσο πολύ οι αντιλήψεις, έχει άλλαξει τόσο πολύ η όμορφη Σαντορίνη, ώστε πολύ από τους μέχρι τούδε ευχαριστημένους και με τα ελάχιστα ακόμη κατοίκους ευτυχισμένους του νησιού, να επιδιώκουν με κάθε τρόπο να φύγουν από το νησί για να πατήσουν άλλο έδαφος , περισσότερο σίγουρο και λιγότερο επικίνδυνο. Οι αρμόδιοι όμως πιστεύουν, πως το ρεύμα αυτό θα περάσει. Ο φόβος θα διασκεδαστεί, όπως συνέβη και τότε με τους σεισμούς της Επτανήσου και τη γενική διάθεση των Κεφαλληνών και Ζακυνθινών να φύγουν από τα νησιά τους. Ας ελπίσουμε ότι ο καιρός θα δικαιώσει τους αρμοδίους. Χρ. ΣΒΟΛΟΠΟΥΛΟΣ