Πηγή: Γιάννης Κοκκαλάκης : Η Σαντορίνη, το πιο λαμπρό κόσμημα στο Αιγαίο, Αθήνα 2016
“Santorin- die fantastische Insel - 1930”, στο νησί και εξαιρετικά γνωστός τόσο στην καθολική όσο και στην ορθόδοξη κοινότητα γραφει για τα Φηρά : « Μέσα εις τον κόλπο που εσχημάτησε ο μεσαίος δάκτυλος της παντοδυνάμου χειρός του Διός, όταν επεπήχθη εις τα σπλάχνα της Θήρας διά να της αποσπάσει το ήμισυ της εκτάσεως, το οποίον ως απλούν ληθάρι εξεσφενδόνισεν εναντίων των Τιτάνων οίτινες ετόλμησαν να του κηρύξουν τον πόλεμον, μέσα λέγω σ αυτόν τον κόλπον, εγείρεται εις ύψος κυμαινόμενον μεταξύ 200-300 μέτρα, η σημερινή πρωτεύουσα της νήσου μόλις 140 ετών ζωή, ως πόλις και ως πρωτεύουσα και ονομαζεται Φηρά.Λέγω «σημερινή» διότι άλλοτε η πρωτεύουσα έκειτο επί της πυραμιδοειδούς βραχώδους θέσεως κάτωθεν του Ημεροβιγλίου , ήτις λέγεται «Σκάρος η Κάστρο»...
Μας λέγει στη συνέχεια ότι πριν από 150 χρόνια οι κάτοικοι του Σκάρου αναγκαστηκαν να τον εγκαταλείψουν, γιατί άρχισε να γίνεται επικίνδυνος λόγω των κατολισθήσεων.
Οι καστριώτες ήρθαν τοτε στα Φηρά και έκτισαν τα σπίτια τους διπλα στις οιναποθήκες τους .
Τά Φηρά ήταν τότε τόπος παραθερισμού. Από τότε, δηλαδή από τις αρχές του 1800, χρονολογούνται τα μεγαλοπρεπή κτίρια που κοσμούν την πόλη. Την ‘ιδια εποχή κτίσθηκαν τα 9/10 των μαγαζιών της αγοράς, οι μονές των Λαζαριστών και των Δομηνικανίδων, η Καθολική Μητρόπολη «Ντόμος», η Ιερά μονή του Αγίου Νικολάου που ήταν άλλοτε, στο μεσαίωνα, κάστρο.
Μας λέγει ακομη, ο Δόν Ζαχαρίας, ότι η πόλη των Φηρών έχει να επιδείξει πολλά έργα προοδευτικά και φιλανθρωπικά, τα οποία κάνουν την πόλη πολιτισμένη χωρίς να υστερεί των άλλων νησιών.΄Εχει μόνιμη έκθεση Θηραικών προιόντων σε αρχοντική κατοικία με το όνομα «Γουλάς». Ο Γουλάς κτίστηκε πρίν από το 1800 όταν η πολις των Φηρών δεν υπήρχε. Είναι ένα φρούριο για να μπορεί να αντιστέκεται στις επιδρομές των πειρατών. Ο Πύργος αυτός ιδιοκτησίας Ιωάννου Δελένδα βρίσκεται σε ύψος 318 μέτρων από την θαλασσα.
Στα Φηρά υπάρχει αρχαιολογικό μουσείο, που κατασκεύασε ο Γερμανός αρχαιολόγος Βαρώνος Φρειδερίκος Χίλλερ φον Γκέρτριγκεν. Είναι αυτός που έκαμε τις ανασκαφές στο Μέσα Βουνό το 1896-1902. Επειδή εκείνη την εποχή των ανασκαφών , ο προπάππος μου Νικόλαος Δελένδας, ήταν πρόξενος της Γερμανίας στην Σαντορίνη, συνδεθηκαν φιλικά με τον βαρόνο Φρειδερίκο Χίλλερ. Η Γερμανική Κυβέρνηση τον παρασυμοφόρισε το 1906 σήμφωνα με την επιστολή του βαρώνου Χίλλερ που βλέπεται στην επόμενη σελίδα.
Τα Φηρά ηλεκτροφωτίζονται. Υπάρχει μία παρα πολύ ωραία πλατεία με αναψυκτήριο που κατασκεύασε ο ευεργέτης Στυλιανός Σαρπάκης . Είναι η έδρα των Επισκόπων Ορθοδόξων και Καθολικών .
Υπάρχουν δύο Τράπεζες, η Εθνική Τράπεζα από το 1840 και η Τράπεζα ΑΘΗΝΩΝ.
Από τον Νοέμβριο 1946 ιδρύθηκε και η Αγροτική Τράπεζα, με πρώτο διευθυντή τον Κωσταντίνο Σιγάλα και μετά έξι μήνες τον Ιάκωβο Κορωνιό.