….ήταν ο πολύ έξυπνος χαρακτηρισμός της μεστών νοημάτων ομιλίας του Προέδρου του «Διαζώματος» κ. Σταύρου Μπένου στην εκδήλωση του Δήμου Θήρας στο μουσείο της Ακρόπολης (12-12-17). Η αίθουσα, αποδείχτηκε για άλλη μια φορά μικρή. ίσως θα έπρεπε του χρόνου να πάμε στην Αίθουσα «Θήρα» του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου ή σε κάποιο ξενοδοχείο ή στο ίδρυμα Νιάρχου. Οι ομιλητές ένας ένας ξεχωριστοί: Ο αξιαγάπητος κ. Ντούμας ο οποίος μίλησε για τα 50 χρόνια ανασκαφών της αρχαιολογικής πόλης του Ακρωτηρίου. Ταυτόχρονα, τόσο με κάποιες μικροπροτάσεις του ( όπως για παράδειγμα τελεφερικ στον Αθηνιό,) όσο και με τη συναισθηματική του απάντηση στο θέμα της Αρχαίας Θήρας απέδειξε περίτρανα για άλλη μια φορά ότι βλέπει τα πραγμάτα αλλιώς. Ο διευθυντής της Εφορείας Κυκλάδων δρ. Δημήτρης Αθανασούλης ο οποίος πραγματικά έδειξε τι σημαίνει επιστημονας εκτός των γραφειοκρατικών πολυδαίδαλων διαδικασιών. Ο κ. Γρηγόρης Ζαριφόπουλος, Γενικός Διευθυντής της googleΕλλάδος για το πολύ έξυπνο πρόγραμμα GrowGreekTourismOnlineτης Googleη οποία έχει ήδη στηρίξει κάποιες μικρές επιχειρήσεις στο νησί μέσω νέων προγραμμάτων. Και ο κύριος Μπένος. Δεν σας κρύβω ότι περίμενα ότι θα αναφερόταν στο αρχαίο Θέατρο της Αρχαίας Θήρας. Μέσα σε 10 λεπτά όμως, ανέπτυξε μια εξαιρετικά σημαντική ομιλία με βασικό « τίτλο» η « Ακραία Σαντορίνη» … η ακραία Σαντορίνη του περιβάλλοντος, του πολιτισμού της υπερβολής, του υπερκαταναλωτισμού , της ιστορίας κ.α. αναδεικνύοντας και αυτός το ρόλο του Εθελοντή Πολίτη, του Εθελοντή Επιχειρηματία του Εθελοντή Τουρίστα, του Εθελοντή λάτρη της Σαντορίνης ως προς τη δαχείριση του πολιτιστικού πλούτου. Τόσο ο κύριος Αθανασούλης, ο οποίος αναφέρθηκε στο ρόλο της «Συν – έργειας» για τον πολιτισμό και την Ιστορία της Σαντορίνης όσο και ο κύριος Μπένος με την ανάλυση του όρου «Ακραία Σαντορίνη» έδωσαν στο ευρύ κοινό τροφή για σκέψη για το ρόλο του Πολίτη σαν οντότητα στην ανάπτυξη του νησιού.
Είναι σίγουρο, ότι Σαντορίνη δεν είναι μόνο το ηλιοβασίλεμα της Οίας, ή ο προιστορικός οικισμός του Ακρωτηρίου. Με το πέρασμα των χρόνων έχουμε ξεχασει ότι είμαστε πάνω σε ένα ενεργό Ηφαίστειο. Ταυτόχρονα η αποστροφή του λόγου του κύριου Ντούμα, ότι είναι αισιόδοξος επειδή ξέρει ότι οι παρανομίες της Σαντορίνης θέλουν απλά ένα σεισμό, υποδηλώνει και την πολύ δυνατή άγνοια του κινδύνου που βρισκόμαστε. Οι προτάσεις για τη διαχείριση του πολιτιστικού υλικού είναι πολυεπίπεδες. Μερικές από αυτές θα μπορούσαν να είναι και οι παρακάτω:
- Άμεση νομοθετικής ρύθμιση ώστε το νησί να καταστεί ένα υπαίθριο μουσείο πολλών διαφορετικών επιστημών.
- Ανάδειξη της ιστορίας του νησιού στα παιδιά και τους μαθητές μέχρι και το Λύκειο. Αυτό μπορεί να γίνει με διαφορετικούς τρόπους είτε ανα χωριό, είτε γενικά. Ξεκινώντας ανα χωριό προτεραιότητα καταγραφής των προσωπικών αφηγήσεων. Από πλευράς δήμου θα μπορούσαν να γίνονται όλο το χρόνο σεμινάρια ανα χωριό για την ιστορία, αρχιτεκτονική λαογραφία του τόπου . ταυτότχρονα οι μαθητές των χωριών θα μπορούσαν άνετα να εξελιχθουν σε ξεναγούς της δικής τους ιστορίας. Το παράδειγμα με τους μαθητές – ξεναγούς της Σύρου είναι χαρακτηριστικό.
- Ανάδειξη των θηραίων Καθηγητών ή των ερευνητών που έχουν ασχοληθεί με το νησί σαν ένας πυλώνας διαφορετικής προσέγγισης και μεταλαμπάδευσης της ιστορίας. Ισως δεν το γνωρίζετε αλλά διαθέτουμε ερευνητές τόσο στη λαογραφία όσο και καθηγητές Γεωλογίας, αστορφυσικής, ιστορίας αρχαιολογίας αρχιτεκτονικής.
- Κάθε χωριό να προβάλλει κατ έτος έναν από όσους τους διανοούμενους τους στα παιδιά και στους επισκέπτες ( για παράδειγμα φέτος στο Μεγαλοχώρι διοργανώσαμε ένα κυνήγι θησαυρού μέρους της ιστορίας του χωριού με βάση ένα βιβλίο).
- Φυλλάδια από πλευράς δήμου και επιχειρήσεων για την ιστορία και τον πολιτισμό των χωριών και του νησιού γενικότερα.
- Ως προς την αρχαία θήρα οφείλω να προτείνω και πάλι το εξής: στο αρχαίο θέατρο δύο από τις βασικότερες μορφές του κλασσικού τραγουδιού καθώς και της βυζαντινής ψαλτικής, δλδ από τη μία η Κατερίνα η Ρούσσου και από την άλλη ο Σαμψών ο Φύτρος θα μπορούσαν να ξεκινήσουν μια ιστορία γεμάτη λαογραφία, ιστορία, τραγούδι, χορό ύμνους ή οποία θα «διαχυθεί» τεχνολογικά σε όλο το νησί. Έχουμε και εκεί τα υλικά έτοιμα αρκει να μπορούμε να ανακατέψουμε την κατσαρόλα.
- Μία άλλη θεματική θα μπορούσε να είναι ομίλιες για την Ιδιότητα του Πολίτη στη Σαντορίνη ή το να είσαι Πολίτης της Σαντορίνης όχι μόνο για τα παιδιά αλλά και για τους ενήλικες.
- Επιχορήγηση από τους ίδιους τους επιχειρηματίες με την ενδεικτική συμβολή των δύο ευρώ ανά απόδειξη η οποία θα τεθεί σε ένα ξεχωριστό δημόσιο λογαριασμό με βασικό σκοπό την προάσπιση της πολιτιστικής κληρονομιάς της Σαντορίνης.
- θα μπορούσε να δημιουργηθεί ένα ίδρυμα που θα ξεκινήσει να καταγράφει, αξιολογεί, διαμορφώνει, παρουσιάζει κάθε είδους αρχείο, το οποίο θα είναι προσβάσιμα ελεύθερα στο κοινό . Σαν μια «Ακαδημία της Σαντορίνης», Η ¨Ακαδημία της Σαντορίνης¨ μπορεί να οδηγήσει το νησί σε μία άκρως ενδιαφέρουσα αλλά και προκλητική συνύπαρξη: του Χθες με το Σήμερα Όχι όμως αποκομμένα το ένα από το άλλο. Σαν μια κλωστή που ενώνει την Ιστορία και τον Πολιτισμό με τον Τουρισμό και την Προβολή, τη Ζώσα Παράδοση με την άεναη (sic) – ίσως και άναρχη ανάπτυξη της. Τη γνωριμία με την Πέτρα αλλά και την εμπέδωση της σημερινής κατάστασης του νησιού. Τη σχέση Φιλωτέρας με τη Σαντορίνη και τη Θήρα με την Καλλίστη!Αυτή λοιπόν η θετικά «ακραία Σαντορίνη» αλλά και ο ρόλος του Εθελοντή πολίτη είναι αυτά τα οποία θα μπορούσαμε να δώσουμε ως κίνητρα παρά-δοσης στις νεότερες γενιές. Αλήθεια τι έχουμε να προσφέρουμε στο αύριο; Ουσιαστικά μόνο απομεινάρια της ιστορίας ίσως απλά κάποια τρέλλα οραματιστών – ρομαντικών ανθρώπων?
Η σημερινή ομιλία θα πρέπει να ξαναγίνει στη Σαντορίνη, όχι απλά μία στο νησί, μία σε κάθε χωριό. Άλλοι οι ακρωτηριανοί, άλλοι οι οιάτες, άλλοι οι μποριανοι και άλλοι οι βοθωνιάτες.
Για την άναρχη δόμηση και τον τρόπο αντιμετώπισης της θα περιμένω τα κολπάκια του κ. Μπένου πάνω στο θέμα αυτό.